Groen beton

Wereldwijd staat de betonsector in de top 3 van vervuilende industrieën. Gezien de klimaatcrisis, betekent dit voor de betonsector een enorme uitdaging. Betonfabriek Voorbij Prefab pakt de handschoen op. 

Beton is een van de belangrijkste bouwmaterialen. Alleen al in Nederland is 80 procent van het bouwmateriaal beton; daarvan komt 40 procent uit een prefab betonfabriek.

“In de klimaatdoelen zie ik stevige taken voor de betonsector en voor ons in het bijzonder. Als eerste fabriek in Nederland produceert Voorbij Prefab woningcasco’s van CO2-arm beton. Dat wil zeggen: tijdens de productie is de CO2-uitstoot verminderd met 44 procent. Met dit schone beton halen we een flinke hap weg van onze footprint.”
- Dorien Staal, directeur Voorbij Prefab

Eerste groene casco’s in Nederland

Sinds 2021 staan in Zaandam de eerste vier groene woningcasco’s van Nederland. Die zijn van Voorbij Prefab. De cascowoningen leveren een CO2-besparing op die gelijk staat aan een autorit van liefst 45.000 kolometer, zo is berekend. 

 

Betonschaamte

Dorien Staal introduceerde de term betonschaamte op de Betondag 2019. “We zien de zoektocht van ontwikkelaars en architecten om gebouwen te ontwerpen zónder beton. Vandaar het woord betonschaamte”. Deze typering riep veel discussie op en was katalysator om met partijen stappen te gaan zetten. Want onder meer met vindingen als CO2-arm beton, ka de sector de waardering voor beton positief houden en blijven toepassen.

 

Dezelfde hoogwaardige kwaliteit

Het groene beton heeft dezelfde hoogwaardige kwaliteit als de klassieke variant.

•    Zo heeft het groene woningcasco van Voorbij Prefab de vereiste betonsterkte en levensduur van minimaal 40 jaar.

•    De levenscyclus voldoet aan de Bepalingsmethode Milieuprestatie Bouwwerken en staat daarom met een productkaart geregistreerd in de Nationale Milieudatabase. 

•    Het groene beton voldoet aan (wettelijk gestelde) richtlijnen, kwaliteits- en veiligheidseisen. 

•    Met het groene beton produceert Voorbij Prefab dezelfde hoeveelheid als de klassieke variant; te weten 8 woningcasco’s per dag.

•    Het groene betonmengsel heeft dezelfde productiesnelheid als de voorgaande receptuur (ontkisting binnen 6 tot 18 uur).

Minder wapening

In vergelijking met handmatig toegepaste wapening in beton, zorgt robotisering voor 40 procent minder wapeningsafval. De wapening wordt door de robot nauwkeurig aangebracht. Omdat de robot de netten precies op maat maakt, wordt geen staaf wapeningsstaal teveel aangebracht. Industrialisatie met robots is om meer redenen gunstig.

Schoner beton zonder patent

Het CO2-arme beton is ontwikkeld in samenwerking met betonspecialisten van ingenieursbureau ABT. Voorbij Prefab en ABT nemen bewust géén patent op het CO2-arme beton. Ze delen hun kennis met oprecht geïnteresseerde partijen, om zo verduurzaming van de betonsector te stimuleren. Dat mag je bijzonder noemen gezien de hevig concurrerende bouwsector. 

 

“Net als andere bedrijven, is Voorbij Prefab commercieel als het gaat om innovaties. Maar de klimaatcrisis is een kwestie van een totaal andere orde. Het gaat hier over een urgent, groot maatschappelijk vraagstuk waar we samen voor gesteld staan. We moeten in onze sector echt meer gaan samenwerken om grote stappen te kunnen zetten. Voor schone oplossingen is het noodzakelijk om alle kennis en ervaringen met elkaar te delen; wereldwijd.”

“We staan allemaal voor een grote uitdaging. Het is nu de tijd om onze verantwoordelijkheid te nemen en onze krachten te bundelen. Dat vraagt om een open houding, nieuwsgierigheid, samenwerking en vooral intrinsieke motivatie. Met deze kracht van gelijkgestemde kunnen we snelheid maken om beton op grote schaal te verduurzamen.”
- Dorien Staal, directeur Voorbij Prefab

Uitnodiging tot samenwerking

Voorbij Prefab nodigt betrokken en deskundige partner uit om samen naar oplossingen te zoeken. Zo is Voorbij Prefab in gesprek met onder meer experts van technische universiteiten, ingenieursbureaus, certificerende instanties, grondstoffenleveranciers en bouwers. Voorbij Prefab maakt met samenwerkingspartners ten minste twee afspraken: 

•    U heeft als partner een intrinsieke motivatie om beton te verduurzamen

•    Onderzoeken, testen en opgedane kennis delen we met de samenwerkingspartners.



Belangstelling? Neem contact op met Dorien Staal via d.staal@voorbijprefab.nl.

 

Samenstelling beton

De samenstelling van het beton bestaat uit het klassieke mengsel van grind, zand, water, cement en een hoog aandeel aan hoogovenslakken. Het grind is voor 40 procent vervangen door betonpuin (betongranulaat). Met name de grondstof cement is zeer milieubelastend. 

Voorbij Prefab vermindert het aandeel cement door als tweede activator een (poedervormig) natriumsulfaat aan het mengsel toe te voegen. Daarmee worden de hoogovenslakken op gang gebracht. 

Het bindmiddel van het hybride betonmengsel is een combinatie van geopolymeerbeton en Portlandcement. Vanwege het lage percentage Portlandcement kan Voorbij Prefab voldoen aan de eisen voor certificering. 

Door opschaling van het hybride betonmengsel, is nog een vermindering mogelijk van 50 procent CO2-uitstoot. Hiermee wordt een afspraak afgerond uit het Klimaatakkoord van 2030.

 

100 procent CO2-neutraliteit

Voor het behalen van de klimaatdoelen van 2050, is nog een lange weg te gaan. Voorbij Prefab studeert op 100 procent CO2-neutraal beton en een circulair proces. Onderzocht wordt of het cement voor 100 procent te vervangen is door alkalische activatie. Ook is meer vernieuwing mogelijk op het terrein van CO2-arme bindmiddelen en wapening. Daarbij zoekt Voorbij Prefab naar alternatieven voor zand en de schaarse hoogovenslakken. In grote lijnen volgt Voorbij Prefab de routekaart van het Betonakkoord.

Andere betonproducten 

Behalve beton bestemd voor woningcasco’s, produceert Voorbij Prefab ook beton voor industriële betonproducten. Woningcasco’s hoeven ‘slechts’ te voldoen aan een lage milieuklasse vanwege de gunstige omstandigheden van een binnenklimaat. De casco’s krijgen immers nog beschermende schillen, zoals isolatie en baksteen. Dat geldt niet voor betonproducten voor industriële toepassingen die worden blootgesteld aan buitenklimaat. Voorbij Prefab studeert op mogelijkheden om ook deze betonproducten te vergroenen.